Bażant
(Phasianus colchicus)
Występowanie i siedlisko
Bażant występujący w naszych łowiskach ma korzenie we wschodniej Azji.
Nasz rodzimy bażant powstał na skutek mieszania sie materiału genetycznego a co za tym idzie również cech, spowodowanego krzyżowaniem różnych podgatunków.
W Polsce występuję dość licznie, głównie w centrum kraju, gdzie biotop jest dla niego najkorzystniejszy.
Bytuje głównie w remizach śródpolnych, trzcinowiskach, oraz kępach krzewów, ale nie gardzi również polami uprawnymi a zwłaszcza kukurydza.
Jest dość często introdukowany do łowisk jako atrakcyjny przedmiot łowów.
Na obecny stan populacji bardzo duża presje wywierają drapieżniki oraz ptaki krukowate.
Charakterystyka ogólna
Okrywa piór jest połyskliwa, zarówno na miedzianej piersi jak i na ciemno zielonej głowie.
Oczy otoczone są krwistoczerwoną obwódką pokrytą brodawkowatymi wyrostkami.
Głowa odcina sie od tułowia obrożą białych piór.
Ogon bażanta jest długi, falisty jakby postrzępiony, falujący podczas lotu ptaka.
Cieki oraz dziób są koloru szarego.
Cieki zaopatrzone są w trzy palce, a na tyle znajduje sie ostroga, na podstawie której można ocenić wiek ptaka.
Od drugiego roku życia na ostrodze pojawiają się pierścienie i z każdym rokiem przybywa jeden nowy pierścień.
Niestety u wielu bażantów pochodzących z hodowli cecha ta została nieco wypaczona i nie stanowi już tak dokładnego sposobu na ocenę wieku.
U bażantów występuję znaczny dymorfizm płciowy, dlatego też samica jest od samca znacznie uboższa, i jakże mniej efektowna.
Rola samicy jest złożyć jaja oraz bezpiecznie wyprowadzić lęg , dlatego też samica jest szara, bez pstrokatych dodatków.
Kolor pokrywy piór przypomina suchą trawę, wszystko to po to, aby nie zostać zauważonym przez drapieżnika podczas wychowywania
potomstwa.
Samica nie tylko jest mniej kolorowa, ale również lżejsza, średnia jej waga waha sie w granicach kilograma, podczas gdy samiec jest zazwyczaj o około pół kilograma cięższy.
Odżywianie
Aby przetrwać bażant dostosowuje swoją dietę do panujących warunków a jego menu zmienia sie wraz z porą roku oraz rodzajem dostępnego żeru.
W wieku pisklęcym zdecydowanie przeważa pokarm pochodzenia zwierzęcego głównie owady , wraz z rozwojem zwiększa sie udział żeru roślinnego w postaci zbóż, owoców oraz nasion.
W zimie, jako że pokarm zwierzęcy jest praktycznie niedostępny, ptaki odżywiają się suchymi nasionami, borówkami, jagodami, resztkami owoców oraz korzonkami.
Bażant jest ptakiem wymagającym dużej ilości pokarmu, jako że jego aktywność powoduje spore straty energii. Mimo iż jest w stanie podczas zimy wytrzymać bez jedzenia nawet do trzech tygodni, tak ważne jest tworzenie podsypów , aby utrzymać
populacje w dobrej kondycji.
Rozmnażanie i rozwój
Gody bażancie rozpoczynają sie w naszych łowiskach czasami już w połowie lutego, podczas gdy ptaki skupione są jeszcze w stada zimowe.
Gdy wezwie je zew godowy samce poszukują terenu tokowego, o który walczą i starają sie zwabić w to miejsce kury.
Toki bażancie trwają zazwyczaj cały dzien. i nie są tak efektowne jak u niektórych innych kuraków.
Zapłodniona kura nosi w sobie plemniki samca jeszcze przez około dwa tygodnie po zapłodnieniu.
Podczas gdy kura wyrusza stworzyć gniazdo do wychowania piskląt zazwyczaj jest to zwykły dołek lub zagłębienie w
trawach samiec w dalszym ciągu rozgląda sie za nowymi partnerkami, aby przedłużyć linie swojego rodu.
Obrotny samiec w czasie sezonu jest w stanie obsłużyć kilka do kilkunastu kur.
Zapłodniona kura składa jaja w dwudniowych odstępach.
Często zdarza sie, że pierwsze jaja są puste.
Zaraz po wylęgu, młode pokryte puchem pisklęta, jako że bażanty są zagniazdownikami, mają duże możliwości ruchowe i bardzo szybko
się usamodzielniają.
Po dwóch tygodniach życia zaczynają ćwiczyć lot, a po kolejnym są już wstanie nocować na gałęziach, przez co staja sie nieco bezpieczniejsze,
zmniejszając ryzyko ataku drapieżnika na ziemi.
W wieku około 15 tygodni ptaki młode kończą zmianę upierzenia i od tego czasu traktować je można jako osobniki
dorosłe.
Zachowanie
W okresie zimowym bażanty trzymają sie w stadach.
Gody zmuszają je do rozpoczęcia poszukiwania tokowisk przez koguty oraz miejsc do złożenia jaj przez
kury.
Wtedy to odbywają sie ich wędrówki.
Określenie wędrówki pasuje tutaj idealnie, jako, że ptaki przemieszczają się lądem podlatując jedynie w przypadku, gdy
przeszkoda jest nie do ominięcia lądem.
Na noclegownie bażanty wybierają zazwyczaj te same drzewa pod warunkiem, że nie są niepokojone, wtedy to zmieniają
noc legowisko usadawiając sie tak, aby podczas snu wyczuć ewentualny ruch spowodowany zbliżającym sie drapieżnikiem.
Ekologia gatunku
Bażant jako gatunek nierodzimy stanowi w naszych łowiskach dodatkowy atut poprzez żerowanie na stonce, która jest jego przysmakiem.
Czasem jednak jego nadmiernie zagęszczona populacja mogąca być spowodowana nieprawidłowa introdukcja może powodować szkody w zasiewach. Istnieje również teoria, że nadmiar bażanta powoduje presje na populacje kuropatw.
Może to mięć pewne znaczenie, jako iż oba gatunki preferują podobna bazę żerowa i może miedzy nimi
dochodzić do konkurencji o żer.
Naturalna populacja bażanta niemal nie występuję.
Bardzo duży wpływ na jej kształtowanie ma nasza postawa i sposób jej regulacji, dlatego tak ważne jest, aby czynić to umiejętnie.
Słowniczek
Cieki. – nogach ptaków należących do kuraków.
Ciec lub wyciekać. – o pieszej ucieczce kuraków.
Kogut. – samiec bażanta.
Kura. – samica bażanta.
Podsyp. – przygotowane na zimę karmisko dla ptaków.
Ostroga. – o wyrostku na tyle cieków kuraków.
Pianie. – o charakterystycznym odgłosie koguta.
Pogwizdywanie. – podobnie jak pianie tylko, _e dotyczy kury.