Daniel
Wystepowanie i siedlisko
Niegdys daniel wystepował na terenie całej europy. Zmieniajace sie warunki
klimatyczne zepchneły go na południe, skad ponownie został sprowadzony w
okolicach szesnastego wieku. Poczatkowo traktowany był jako zwierze parkowe,
dopiero znacznie pózniej doceniony został jako zwierzyna łowna. W Polsce liczniejsze
populacje danieli zamieszkuja zachodnia czesc kraju, nie wystepuje natomiast na
wschodzie oraz na terenach górskich. Regionami, w których wystepuje najczesciej sa
Slask oraz Wielkopolska. Daniel nie jest wybredny co do srodowiska bytowania..
Najchetniej jednak wystepuje w małych laskach mieszanych w pobli(u pól uprawnych
oraz kompleksów łakowych.
Charakterystyka ogólna
Wielkosciowo daniela mo(na umiescic pomiedzy sarna a jeleniem. Waga
zazwyczaj wynosi w okolicach piecdziesieciu do siedemdziesieciu kilogramów, przy
czym łanie sa znacznie l(ejsze od byków. Mase maksymalna zwierzeta uzyskuja w
piatym roku (ycia. Jednak coroczny okres bekowiska powoduje dosc znaczne
zmniejszenie wagi. Suknia daniela jest rudo-brazowa, w okresie zimowym bardziej
płowa, zazwyczaj nakropiona białymi plamkami. W kłebie daniel osiaga wysokosc
metra, jego badyle sa dosc masywne. Wzdłu( grzbietu danieli ciagnie sie zazwyczaj
ciemna wstega okrywy włosowej. Populacja charakteryzuje sie równie( czestym
wystepowaniem osobników albinotycznych. Tak jak wszystkie jeleniowate samce
danieli zrzucaja poro(e w okolicach kwietnia - maja aby zaczac nakładac kolejne.
Miejscem wyrastania poro(a sa kosciste wyrostki zwane mo(d(eniami.
Odżywianie
W zale(nosci od pory roku daniel dostosowuje sie do wystepujacej aktualnie
bazy (erowej. W okresie wegetacji traw sa one głównym składnikiem po(ywienia
danieli. Nie gardza równie( owocami lasu ((ołedzie, buczyna, kasztany oraz grzyby), a
tak(e owocami sadowymi (gruszki, sliwki, jabłka) oraz pedami drzew i krzewów. W
okresie zimowym głównym pokarmem danieli sa pedy roslin iglastych, głównie
swierka oraz sosny. W czasie głodu potrafia pałowac drzewa niczym jelenie.
Rozmnażanie i rozwój
Nazywana bekowiskiem ruja daniela ma miejsce w pazdzierniku. Akt
kopulacji odbywa sie w tzw. dołkach rujnych, do których samce oddaja mocz
oznaczajac je w ten sposób. Zdarzaja sie jednak przypadki, (e łania nie zostaje
zapłodniona, wtedy gody powtórzyc sie moga w listopadzie, a czasem nawet w
grudniu. Cia(a trwa prawie osiem miesiecy, rodzi sie z niej zazwyczaj jedno młode
(dwa stanowia rzadkosc). Łania karmi młode a( do nastepnego swojego bekowiska.
Słownik
Zachowanie
Daniel jest zwierzeciem preferujacym stadny tryb (ycia, dlatego te( tworzy
kilku do kilkunastuosobnikowe rudle. Zazwyczaj rudle, w skład których wchodza byki,
sa bardziej przywiazane do terenów lesnych, natomiast te tworzone przez łanie oraz
ich potomstwo chetniej wystepuja w terenie otwartym. Samotnie osobniki poruszaja
sie tylko w okresie bekowiska (głównie samce) oraz łanie tu( przed wycieleniem.
Ekologia gatunku
Ze wzgledu na dosc duża rozrodczosc oraz odpornosc na choroby, daniele sa
gatunkiem chetnie hodowanym zagrodowo dla pozyskania ich miesa. Ich duża
tolerancja wobec srodowiska wystepowania sprawia, że moga byc atrakcyjne łowiecko
na terenach, gdzie nie wystepuje jelen jak również jako uzupełnienie składu gatunków
jeleniowatych w każdym łowisku.
Słowniczek
Badyle – o nogach daniela.
Byk – samiec daniela.
Bekowisko – czas godów danieli.
Chmara – stado danieli.
Ciele – młode daniela.
Grandle – zanikowe kły w górnej szczece, bardzo rzadkie u danieli
Kołyski – nazywane też dołkami rujnymi, w nich odbywa sie kopulacja.
Kwiat – o ogonie daniela.
Licówka – o łani prowadzacej reszte chmary.
Lustro – o białej łacie wystepujacej na zadzie danieli.
Łania – samica daniela.
Łanka – o młodej samicy nie prowadzacej jeszcze cielaka.
Łopatacz – byk o porożu w kształcie łopat.
Łopaty – forma poroża.
Mo_d_en – kostne zgrubienie na czaszce, z którego wyrasta poroże.
Pałowanie – obgryzanie kory drzew.
Pedzel – kisc włosów w okolicach przyrodzenia byka.
Poroże – wyrastajacy corocznie kostny twór.
Sek – wyrostek na porożu daniela.
Scypuł – miekka skórna narosl odżywiajaca poroże podczas wzrostu
Suknia – okrywa włosowa, inaczej siersc.
Swiece – o oczach daniela.
Talerz – inaczej lustro.
Wycieranie poroża – zdzieranie scypułu kiedy jego rola jest już niepotrzebna.